Waarschuwing van Confesercenti: "2024 een jaar om te vergeten: 61 duizend winkels gesloten"

MILAAN – Een jaar om te vergeten voor de detailhandel. Volgens een analyse van Confesercenti zijn er tussen januari en december slechts 23.188 nieuwe bedrijven in de detailhandel geopend, terwijl er 61.634 definitief hun deuren sloten. Dit is een verhouding van bijna 1 opening op 3 sluitingen, wat het slechtste is in de afgelopen tien jaar. Dat blijkt uit een analyse die Confesercenti heeft uitgevoerd op gegevens van de Kamer van Koophandel. De afname van de consumptie, het gebrek aan krediet en de demografische curve wegen zwaar. Als de trend niet omkeert, waarschuwen handelaren, bestaat het risico dat er al in 2034 nul openingen worden bereikt.

"Commerciële woestijnvorming is een enorm probleem, zowel op economisch als sociaal vlak. Helaas is er tot nu toe weinig tot niets gedaan om het verdwijnen van kleine winkels tegen te gaan", benadrukt Patrizia De Luise, nationaal voorzitter van Confesercenti. "Het steeds concretere vooruitzicht is dat het distributiekanaal dat onze producten wereldwijd bekend heeft gemaakt, definitief gemarginaliseerd zal worden. Het risico is dat de totale controle over de commerciële distributie wordt overgedragen aan een paar monopolisten en aan de grote multinationals die online platforms domineren. Dit zou ook schadelijk zijn voor consumenten."

Uit het onderzoek blijkt dat de geboortecijfercrisis in de handel inmiddels een structureel fenomeen is: in 2014 waren er 43.324 vacatures, wat neerkomt op iets meer dan 118 per dag, terwijl het dagelijkse aantal registraties in 2024 daalde tot 63,5, bijna de helft. Een ineenstorting die vanaf 2020 steeds sneller gaat: als de trend van de afgelopen vier jaar zich zonder omkering voortzet, zou het aantal nieuwe openingen al in 2034 tot nul kunnen dalen en daarmee het einde van de handel zoals wij die kennen, kunnen inluiden. Zonder verdere generatiewisseling zou het geleidelijk verdwijnen van zelfstandige winkels uit de stedelijke centra onvermijdelijk zijn.

De dynamiek van de stopzettingen is echter ook zorgwekkend. Terwijl het aantal inschrijvingen afneemt, blijft het aantal winkelsluitingen toenemen, voor het vierde jaar op rij. In 2024 sloten dagelijks ongeveer 169 bedrijven hun deuren, vergeleken met 139 in 2020, het jaar van Covid. Een stijging die de verhouding tussen sluitingen en nieuwe registraties dicht bij 3 op 1 brengt (2,7): in 2014 was deze 1,5 op 1.

Hoewel de negatieve trend in het hele land zichtbaar is, is het proces van commerciële verwoestijning - dat wil zeggen het verdwijnen van buurtwinkels - in sommige regio's verder gevorderd. Met name de slechtste verhouding tussen nieuwe bedrijfsregistraties en sluitingen (1 op 4) wordt aangetroffen in de regio Marche: voor deze regio wordt het risico op nul openingen naar voren gehaald tot 2031. Op de tweede plaats in de negatieve rangschikking staan ​​Sicilië (één nieuwe opening per 3,8 sluitingen), Lazio (1 op 3,7), Sardinië (1 op 3,5) en Umbrië (1 op 3,2).

De toenemende vergrijzing van de bevolking is ook in het bedrijfsleven terug te zien: tussen 2014 en nu zijn in alle sectoren ruim 153 duizend bedrijven onder de 35 jaar verdwenen, waarvan bijna de helft (66 duizend) in de handel. Volgens Confesercenti komen de grootste problemen voor winkels echter ook voort uit het steeds krapper wordende krediet en de moeilijke markt. Dit komt zowel door het 'trage' herstel van de gezinsconsumptie als door de toenemende concurrentie, waarbij grote concerns en onlinegiganten steeds meer de boventoon voeren.